Pewnym wzorem dla wprowadzenia nowych rozwiązań dotyczących kompensacji szkód za zdarzenia medyczne są rozwiązania nordyckie, które przewidują, że:
1.dostęp poszkodowanych pacjentów do odszkodowania powinien być łatwy i powszechny;
2.celem systemu winno być wspieranie dobrych relacji między personelem medycznym a pacjentami;
3.ustalenie błędu medycznego winno służyć promocji bezpieczeństwa i jakości opieki zdrowotnej;
4.nacisk na obarczanie winą konkretnych osób nie służy uczeniu się na błędach medycznych i poprawie bezpieczeństwa pacjentów;
5. schematy administracyjne zapewniające rekompensatę w związku z uszczerbkiem na zdrowiu są wydajniejsze pod względem kosztów i czasu.
Czy ten model udało się prowadzić w projekcie ustawy o jakości? Sprawdzicie sami.
DWUINSTANCYJNY POZASĄDOWY SYSTEM REKOMPENSATY SZKÓD
Projekt przewiduje m.in. wprowadzenie dwuinstancyjnego pozasądowego systemu rekompensaty szkód z tytułu zdarzeń medycznych, obsługiwanego przez Rzecznika Praw Pacjenta w miejsce obecnych Wojewódzkich Komisji ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych oraz powołanie Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych.
ROZSZERZONA DEFINICJA ZDARZENIA MEDYCZNEGO
Zgodnie z projektem, definicja zdarzenia medycznego, to zdarzenie niepożądane skutkujące:
1. zakażeniem pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, o ile było ono możliwe do uniknięcia albo
2. uszkodzeniem ciała, rozstrojem zdrowia lub
3. śmiercią pacjenta, o ile z wysokim prawdopodobieństwem mogły być one następstwem:
• nieprawidłowej lub opóźnionej diagnozy,
• leczenia niezgodnego z aktualną wiedzą medyczną lub bez zachowania należytej staranności albo też, jeśli uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci pacjenta można było uniknąć w przypadku zastosowania innej metody leczenia,
• nieprawidłowego zastosowania produktu leczniczego,
• wady lub nieprawidłowego zastosowania wyrobu medycznego.
REKOMPENSATY BEZ ORZEKANIA O WINIE
Przewiduje się wprowadzenie rekompensat bez orzekania o winie, mającego na celu ustalenie czy w sprawie objętej wnioskiem doszło do zdarzenia medycznego oraz wskazanie wysokości świadczenia należnego wnioskodawcy z tego tytułu. Świadczenie ma być wypłacane szybciej i sprawniej niż w postępowaniach przed komisjami wojewódzkimi lub w postępowaniach sądowych, na poziomie akceptowalnym społecznie (niższym niż w postępowaniach sądowych, wyższym niż w systemie komisji wojewódzkich).
WYSOKOŚĆ ŚWIADCZENIA KOMPENSACYJNEGO
Wysokość świadczenia kompensacyjnego z tytułu jednego zdarzenia medycznego w odniesieniu do jednego wnioskodawcy ma wynosić w przypadku:
- zakażenia biologicznym czynnikiem chorobotwórczym lub uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia – od 2 000 zł do 200 000 zł;
- śmierci pacjenta – od 20 000 zł do 100 000 zł.
WNIOSEK O PRZYZNANIE ŚWIADCZENIA KOMPENSACYJNEGO
Podstawę wszczęcia postępowania będzie stanowił wniosek o przyznanie świadczenia kompensacyjnego, składany przez wnioskodawcę do RPP. Może zostać złożony nie później niż w terminie roku od dnia, w którym wnioskodawca dowiedział się o zakażeniu, uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia albo o śmierci pacjenta, jednakże termin ten nie może być dłuższy niż trzy lata od dnia, w którym nastąpiło to zdarzenie.
Pełnomocnikiem wnioskodawcy mogą być jedynie małżonek, rodzeństwo, zstępni lub wstępni, osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia oraz pozostające we wspólnym pożyciu.
W ramach postępowania Rzecznik Praw Pacjenta będzie mógł żądać dodatkowych informacji (w tym przekazania dokumentacji) przez podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych wnioskodawcy/ zmarłemu pacjentowi.
Niedopełnienie przedmiotowego obowiązku będzie obligować Rzecznika Praw Pacjenta do nałożenia na podmiot udzielający świadczeń kary w wysokości 50 000 zł.
DECYZJA ADMINISTRACYJNA W SPRAWIE PRZYZNANIA ŚWIADCZENIA KOMPENSACYJNEGO
Opinię w przedmiocie wystąpienia zdarzenia medycznego i jego skutków będzie wydawał działający przy RPP Zespół d/s Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych.
Po uzyskaniu opinii zespołu, RPP będzie wydawał decyzję administracyjną w sprawie przyznania świadczenia kompensacyjnego i ustalenia jego wysokości albo odmowy przyznania świadczenia kompensacyjnego.
DECYZJIA WYDANA W TERMINIE TRZECH MIESIĘCY, BEZ FORMALNOŚCI
Decyzja będzie wydawana w terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania kompletnego wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego. Z założenia postępowanie przebiegać będzie szybko, będzie mieć charakter elektroniczny, bez rozpraw i przesłuchań stron, wyłącznie w oparciu o zebraną dokumentację medyczną, ekspertyzy, opinie, ewentualnie wizytacje pomieszczeń, badania lekarskie lub diagnostyczne pacjenta wykonane na wniosek RPP.
KORZYSTANIE PRZEZ WNIOSKODAWCĘ POZA KOLEJNOŚCIĄ ZE ŚWIADCZEŃ OPIEKI ZDROWOTNEJ
Na wniosek pacjenta w decyzji może zostać określone, czy zdarzenie medyczne spowodowało poważne następstwa zdrowotne, wraz z przewidywanym okresem trwania tych następstw. Okres trwania następstw nie może być dłuższy niż pięć lat, chyba że według wiedzy medycznej nie ma rokowań, by poważne następstwa zdrowotne ustąpiły przed upływem tego okresu.
Powyższy zapis ma stanowić podstawę do korzystania przez wnioskodawcę poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej i z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach oraz do uzyskania wsparcia koordynatora leczenia poważnych następstw zdrowotnych.
ZRZECZENIE SIĘ ZE WSZELKICH INNYCH ROSZCZEŃ
Otrzymanie świadczenia kompensacyjnego będzie równoznaczne ze zrzeczeniem się ze wszelkich innych roszczeń o odszkodowanie oraz zadośćuczynienie, które mogą wynikać ze zdarzenia medycznego (w zakresie szkód, które ujawniły się do dnia złożenia wniosku).
MEDYCZNY FUNDUSZ GWARANCYJNY
Świadczenia kompensacyjne mają być finansowane z Medycznego Funduszu Gwarancyjnego, którego przychody będą pochodzić m.in. ze środków finansowych NFZ w postaci odpisu w wysokości 0,036% planowanych należnych przychodów z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne na dany rok.
